Ivan Marović, jedan od lidera pokreta Otpor, koji je imao veliku ulogu u rušenju režima Slobodana Miloševića, u intervjuu za srbijanske novine “Nova” govorio je o političkoj situaciji u Srbiji danas, sličnostima i razlikama Vučića i Miloševića, poziciji opozicije i odlasku Vučića.
Kaže da lider SNS-a sada ulazi u fazu kada brani vlast i ocjenjuje da narod u Srbiji trpi dugo, ali mu na kraju prekipi.
Trenutno ne živite u Srbiji, ali pretpostavljam da pratite šta se u njoj dešava. Kako vam sa strane izgleda situacija?
Pratim povremeno, ali se trudim da ne pretjeram, politička scena u Srbiji je jedno vrzino kolo i mnogo toga što se dešava iz dana u dan samo stvara psihozu, a zapravo nema neki dugoročni značaj, vrlo brzo se zaboravi.
Cinici bi rekli da narod ima kokošije pamćenje, a zapravo to što se događa nije ni vrijedno pamćenja, služi samo da se narod dovede u stanje pojačane razdražljivosti.
S druge strane, postoje neke pojave koje su nepromijenjene, ne samo od kad sam otišao iz zemlje, nego od kad znam za sebe.
Prva konstanta je da u Srbiji nema sticanja resursa, nema ozbiljne akumulacije kapitala bez države, što dovodi do prakse korištenja javne funkcije za ličnu dobit, za izvlačenje resursa iz javnog u privatno.
Druga konstanta je nacionalizam, ali ne kao projekat stvaranja države nego kao dimna zavjesa za prikrivanje tog prelivanja resursa iz javnog u privatno, koje rezultira urušavanjem države.
Kao jedan od lidera Otpora direktno ste učestvovali u rušenju režima Miloševića. Može li se napraviti paralela između njegove vlasti i vlasti Aleksandra Vučića?
Paralela postoji, naravno, to je ista ekipa, mada je Vučić nova generacija, pa se zato i njegov model vladavine unekoliko razlikuje od Miloševićevog. Način na koji je režim ustrojen je manje-više isti – to je lični režim gdje je Milošević nekad, a sad Vučić, centar moći i neko ko presuđuje u sporovima između različitih frakcija koje čine režim.
To ne znači da je on moćan sam po sebi, nego da igra tu ulogu i zato postoji pristanak svih relevantnih frakcija da je on gazda.
Te frakcije su na čelu različitih institucija koje služe kao poluge moći, neke su državne, neke paradržavne. Njihov zadatak je da održavaju režim na vlasti, a zauzvrat mogu da koriste svoj položaj za lično bogaćenje, dakle lojalnost u zamjenu za povlastice.
U tome su slični Miloševićev i Vučićev režim. Razlika je u sastavu, u kvalitetu. Milošević je svoj režim gradio na razvalinama komunističke partije, bilo je tu i kadrova i resursa, a Vučić je sakupio ekipu s koca i konopca, zato je Vučićev režim, bar po mom mišljenju, kadrovski slabiji od Miloševićevog. Zato je Vučićev stil vladavine ovako histeričan, dok je Milošević grmio, Vučić kmeči.
On nema tako vjerne sljedbenike i zato od njih zahtijeva potpunu lojalnost i ne trpi nikakvu kritiku. Nije on Milošević koji je imao samopouzdanje pa su mu disidenti bili možda iritantni, ali ih nije doživljavao kao prijetnju. Vučić se plaši sopstvene sjenke.
Milošević je vladao 10 godina, a sljedeće godine bit će decenija kako je na vlasti Aleksandar Vučić. Kada se može očekivati njegov pad, promjena vlasti?
Ovdje svaka vlast traje 10-12 godina, bar kad gledamo noviju historiju, toliko je trajao Miloševićev režim, toliko je vladao DOS, možemo da pretpostavimo da će toliko trajati i Vučićev režim.
Taj se period može podijeliti u tri faze, prva je učvršćivanje vlasti, Milošević je učvršćivao svoj režim od 1987. do 1990, Vučić od 2012. do 2017., kada je postao predsjednik umjesto Nikolića.
U drugoj fazi je ta vlast neprikosnovena, to je Milošević bio od 1990. do 1996. i Vučić nakon 2017.
Zatim dolazi faza kad se vlast brani, za Miloševića je ta defaniziva počela na lokalnim izborima 1996., a što se Vućića tiče, u tu fazu ulazimo sad. Koliko će ona da traje – vidjet ćemo, ali znamo šta će biti na kraju: ovdje narod trpi dugo, ali na kraju mu prekipi i to je to.
