Evropski parlament (EP) zatražio je od Evropske unije (EU) da sankcioniše predsjednika Republike Srpske (RS) Milorada Dodika i ponovo zahtijeva da se eurointegracije Srbije uslove uvođenjem sankcija Rusiji.
Ovi zahtjevi navedeni su u Rezoluciji usvojenoj 18. januara, za koju je od 641. poslanika na sjednici glasalo 407, protiv je bilo 92 a uzdržanih 142. Rezolucije EP-a imaju političku simboliku, ali nisu pravno obavezujuće za evropske institucije niti države članice EU.
Autor Rezolucije, evropski zastupnik Dejvid Mekalister (David McAllister) prije glasanja je upozorio da EU mora da bude aktivna u svim zemljama Zapadnog Balkana kako bi se suprotstavili destabilizujućoj i negativnoj propagandi i lažnim vijestima koje posebno dolaze iz Rusije.
Sve države članice (EU) pozivaju se da obezbijede da Savjet EU usvoji takve sankcije.
Što se tiče BiH, EP izražava i zabrinutost zbog vremena, sadržaja i načina unošenja izmjena Izbornog zakona BiH i Ustava bh. entiteta, Federacije BiH.
Njih je na dan izbora nametnuo visoki predstavnik međunarodne zajednice u BiH.
Ovakve mjere, kako stoji u tekstu “rizikuju podrivanje demokratskog legitimiteta i konsolidacije etnonacionalizma” u državi – prenosi Glas Amerike.
Poziv za usaglašavanje spoljne politike sa EU
Rezolucija se odnosi na sprovođenje zajedničke spoljne i bezbjednosne politike.
Radi o obimnom dokumentu, i dio je posvećen i stanju u regionu Zapadnog Balkana, naročito u svjetlu ruske agresije na Ukrajinu.
Između ostalog se rezolucijom naglašava potreba da zemlje kandidati i potencijalni kandidati sa područja Zapadnog Balkana trebaju da u potpunosti usklade svoje politike sa politikama EU.
“EP naglašava da se zemlje koje žele pridružiti EU moraju u potpunosti uskladiti s temeljnim vrijednostima i zajedničkim politikama u svjetlu ruskog nelegalnog agresijskog rata”, navodi se u tekstu.
Poziva se takođe Evropska komisija i države članice da koriste zajedničku spoljnu i bezbjednosnu politiku kao sredstvo za poboljšanje saradnje sa zemljama Zapadnog Balkana.
Pregovore sa Srbijom usloviti sankcijama Rusiji
Evropski parlament rezolucijom izražava žaljenje zbog “i dalje niskog nivoa usklađenosti Srbije sa zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom EU, posebno u pogledu agresorskog rata Ruske Federacije protiv Ukrajine”.
U tekstu se ponavlja stav EP da bi dalja pregovaračka poglavlja u okviru pregovaračkog procesa sa Srbijom trebalo otvoriti tek kada zemlja ojača svoju posvećenost reformama u oblastima demokratije i vladavine prava i pokaže punu usklađenost sa spoljnom politikom EU.
“EP podsjeća da Srbija, kao zemlja koja teži evropskim integracijama, mora da se pridržava zajedničkih vrijednosti i prava EU”, poručuje se u Rezoluciji.
EP je prošle godine već usvojio Rezoluciju kojom se od EU traži da nastavak pristupnih pregovora sa Srbijom uslovi sa usvajanjem sankcija protiv Rusije.
Traži se istraga o radu Varhelyia
Poseban paragraf u tekstu rezolucije posvećen je akcijama evropskog komesara za proširenje Olivera Varheljija (Oliver Varhelyi) prema nekim zemljama regiona.
“EP ostaje duboko zabrinut zbog izvještaja da komesar za susjedstvo i proširenje namjerno nastoji da zaobiđe i potkopa centralni značaj demokratskih reformi i reformi vladavine prava u zemljama pristupnicama EU”, navodi se.
Evropski parlament ovom rezolucijom apeluje na Evropsku komisiju da pokrene nezavisnu i nepristrasnu istragu o tome da li ponašanje i politike koje sprovodi komesar Varhelyi predstavljaju kršenje Kodeksa ponašanja za članove Evropske komisije i komesarovih obaveza prema Ugovorima EU.
Rezolucije Evropskog parlamenta iako imaju političku simboliku, one nisu pravno obavezujuće za Evropske institucije niti države članice EU.