Zvaničnici članica EU okupljeni oko Vijeća za vanjske poslove Evropske unije krajem mjeseca ponovo bi trebali sjesti za stol i razgovarati o brojnim političkim i sigurnosnim problemima koji se trenutno tiču evropske sigurnosti i situacije u pojedinim zemljama.
Iako se očekuje kako će ponovo tema razgovara prije svega biti Ukrajina i situacija na istoku Evrope i Kavkazu, ministri vanjskih poslova zemalja članica Evropske unije trebali bi ponovo na dnevni red staviti i Bosnu i Hercegovinu i aktuelnu političku krizu u našoj državi.
Naime, evropski zvaničnici trebali bi ponovo razgovarati o uvođenju sankcija zvaničnicima iz RS-a, prvenstveno Miloradu Dodiku, čije su aktivnosti osudili ministri brojnih evropskih država.
Do sada je najglasnija u optužbama prema vlastima u RS-u bila ministrica vanjskih poslova Njemačke Annalena Baerbock, koja je od preuzimanja dužnosti šefice njemačke diplomatije nekoliko puta naglašavala kako Njemačka, ali i sve ostale evropske države trebaju reagovati povodom Dodikovih najava o povlačenju RS-a iz institucija države.
“U bliskom smo kontaktu s partnerima u EU, ali i sa Sjedinjenim Američkim Državama i Velikom Britanijom. To su teme o kojima se sada vode rasprave kako bi se stavio jasan znak ‘stop’ na takve neprihvatljive secesionističke tendencije.
Naravno, kada će se donijeti takve odluke ne ovisi samo o Saveznoj vladi Njemačke, već se tiče i koordinacije s evropskim partnerima”, izjavio je ranije glasnogovornik Ministarstva vanjskih poslova Njemačke Christofer Burger.
Promjena raspoloženja unutar Evropske unije
Ono što je od ranije poznato jeste činjenica da postoje države koje otvoreno podržavaju uvođenje sankcija na nivou Evropske unije Miloradu Dodiku i drugim zvaničnicima iz entiteta RS. Kao što je pisano, za sankcije se otvoreno zalažu Belgija, Nizozemska i Luksemburg, ali i Češka Republika, Španija i skandinavske države.
Iako od ranije postoje jasne i otvorene najave kako određene države protiv Mađarske neće podržati sankcije Dodiku, pojedine države, koje se do sada nisu previše oglašavale povodom eventualnih sankcija Dodiku, zaoštrile su svoje stavove nakon posljednjih dešavanja u Narodnoj skupštini RS-a, ali i nakon obilježavanja neustavnog Dana RS-a 9. januara.
Države koje su do sada bile prilično rezervisane, prije svega Austrija, Italija i Francuska, sve se više približavaju stavovima Njemačke i drugih zemalja kako je određeni vid sankcija neophodan kako bi se spriječile aktivnosti vladajućih struktura u RS-u.
Tokom sastanka 24. januara očekuje se kako bi države vrlo vjerovatno trebale uputiti prijedlog Evropskoj službi za vanjske poslove (EEAS), kojom predsjedava Josep Borrell, koji bi sadržavao zahtjev za pripremu nekoliko setova mjera koje bi se mogle upotrijebiti protiv Milorada Dodika, ali i same RS.
Neke od mjera koje bi se mogle naći na stolu uključuju smanjenje kontakata evropskih zvaničnika i organizacija s vlastima i drugim subjektima u RS-u, ali i neke mnogo ekstremnije mjere.
Jedna od njih podrazumijeva i preraspodjelu i smanjenje IPA fondova, čime bi se mogla nanijeti velika ekonomska šteta RS-u, ali i poslati jasna poruka kako separatističke aktivnosti dovode i do jačih mjera.
Posljednja u nizu mjera o kojoj će se govoriti u Briselu podrazumijeva formiranje seta sankcija koje bi pratile aktivnosti koje je nedavno izrekao američki State Department, a koje se odnose na ograničenje kretanja među zemljama članicama EU i druge slične mjere.
Iako Evropska unija za donošenje sličnih odluka preferira odlučivanje na osnovu konsenzusa, zbog stavova Mađarske, ali i nekih drugih zemalja, to je gotovo nemoguće očekivati.
Međutim, među zemljama Evropske unije, koje podržavaju sankcije, a kojima se sve više pridružuju Austrija, Francuska i Italija, dominira stav da, ukoliko Evropska unija ne može postići konsensuz u vezi sa sankcijama, onda države definitivno moraju donijeti slične mjere unutar vlastitih državnih zakonskih mogućnosti.
Ukoliko se u obzir uzme lista zemalja koje se zalažu za sankcije, donošenje određenih mjera na nivou država nosilo bi gotovo istu jačinu kao donošenje iste odluke na nivou Evropske unije.